RELIGION, MEXICO, PHILIPPINES

This is my reply in Twilight Virus’ blog:
http://twilightvirus.blogspot.com/2008/11/andrey-tarkovsky.html

ขอโทษทีที่มาตอบช้าไปหน่อย สำหรับประเด็นที่ว่าคนฟิลิปปินส์นับถือคริสต์กันเยอะนั้น มันไม่ได้ทำให้เรานึกถึงหนังของ TARKOVSKY แต่มันทำให้เรานึกถึงหนังเม็กซิโก เพราะมันดูเฮี้ยนๆในแบบที่คล้ายกัน เราคิดว่ามันเป็นเพราะคนฟิลิปปินส์กับเม็กซิโกเคยนับถือผีสางแม่นางโกงมาก่อน และต่อมาก็รับคาทอลิกมาจากสเปน โดยที่ความเชื่อถือในผีสางแม่นางโกงยังไม่หายไป ทั้งสองความเชื่อนี้ก็เลยผสมผสานกันออกมาเป็นอะไรที่พิลึกพิลั่นพอสมควรทั้งในฟิลิปปินส์และเม็กซิโก

Films which have interesting religious/spiritual/supernatural issues from Mexico and Philippines:

MEXICO

1.BATTLE IN HEAVEN (2005, Carlos Reygadas, A+)
2.ERENDIRA (1983, Ruy Guerra, A)
3.EL EVANGELIO DE LAS MARAVILLAS (1998, Arturo Ripstein, A+++++++++++++++)
4.ROGERIO (2000, Guillermo Arriaga, A)
5.SANTA SANGRE (1989, Alejandro Jodorowsky, A+++++)

PHILIPPINES

1.HEREMIAS (2006, Lav Diaz, A+++++++++++++++)
2.SANTA SANTITA (2004, Laurice Guillen, A-/B+)
3.A SHORT FILM ABOUT THE INDIO NACIONAL (2006, Raya Martin, A+++++)
4.TULI (2005, Auraeus Solito, A+/A)

Heremias น่าสนใจดีตรงที่ว่าหนังเรื่องนี้พูดถึงตำนานความเชื่อของชาวบ้าน ที่เชื่อว่าในอดีตกาลเคยมีหญิงสาวคนหนึ่งในป่าที่ถูกฉุดหายไป เดาว่าเธอคงถูกข่มขืนแล้วฆ่าตาย แล้วเธอก็ “กลับชาติมาเกิดใหม่” เป็นกิ้งก่าและกลับมาหาครอบครัวของเธอ ซึ่งความเชื่อนี้ไม่น่าจะเป็นของคาทอลิก แต่คงมาจากการนับถือผีในสมัยโบราณ

อย่างไรก็ดี ตัวพระเอกของเรื่องนี้ซึ่งอาศัยอยู่ในยุคปัจจุบัน เขาบังเอิญได้ล่วงรู้แผนการของวัยรุ่นหนุ่มกลุ่มนึงที่เป็นลูกของผู้มีอิทธิพล วัยรุ่นกลุ่มนี้วางแผนจะฉุดหญิงสาวคนนึงมาข่มขืนแล้วฆ่าตาย พระเอกก็เลยพยายามไปขอความช่วยเหลือจากทั้งตำรวจและบาทหลวงให้มาช่วยเหลือผู้หญิงคนนี้ แต่ทั้งตำรวจและบาทหลวงก็ไม่ยอมช่วยเหลือ เพราะเกรงกลัวผู้มีอิทธิพล ในที่สุดพระเอกของเรื่องก็เลยวิงวอนต่อ “สิ่งศักดิ์สิทธิ์” ซึ่งอาจจะเป็นพระเจ้าหรือไม่ เราก็จำไม่ได้เหมือนกัน โดยพระเอกวิงวอนว่าจะบำเพ็ญเพียรที่ยากลำบากอะไรสักอย่าง เพื่อแลกกับการให้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ช่วยเหลือหญิงสาวคนนี้ แล้วหนังเรื่อง HEREMIAS ภาคแรกก็จบลงที่ตรงนี้ โดยที่เราไม่รู้ว่าสิ่งศักดิ์สิทธิ์มีจริงหรือไม่ และหญิงสาวคนนี้ (ซึ่งเราไม่เห็นตัวเธอเลย) จะอยู่หรือจะตาย เราคงต้องติดตามดูภาคสองกันต่อไป

HEREMIAS เป็นหนังที่ไม่มีอภินิหารเกิดขึ้นในเรื่อง แต่เรารู้สึกว่าหนังเรื่องนี้มันให้ความรู้สึกที่ spiritual มากๆ แต่เป็นความรู้สึก spiritual ในแบบโหดร้าย เพราะมันไม่ได้ยืนยันต่อเราว่า “สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ดีงาม” มีจริงแต่อย่างใด แต่โลกอาจจะถูกครอบงำด้วยอำนาจ (ศักดิ์สิทธิ์) ที่ชั่วร้ายหรือโหดร้ายเสียมากกว่า