21. MY NOON (2012, Tossaphon Riantong, Thailand, documentary, 14min)

 CELEBRATE PRIDE MONTH

 

21. MY NOON เพลงวันเกิด (2012, Tossaphon Riantong, Thailand, documentary, 14min)

 

หนังสารคดีที่นำเสนอความรักระหว่างนิสิตสาวสองคนออกมาได้อย่างงดงามและชื่นมื่นเบิกบานมาก ๆ

 

เราเดาว่าความดีงามอย่างหนึ่งของหนังสารคดีเรื่องนี้น่าจะเกิดจากการที่ผู้กำกับเป็นเพื่อนของ subjects ของหนังมั้ง หนังมันเลยนำเสนอตัว subjects ได้อย่างใกล้ชิดและเป็นกันเองมาก ๆ

 

ไม่รู้มันมีศัพท์เฉพาะเรียกหนังสารคดีกลุ่มนี้หรือเปล่า นั่นก็คือหนังสารคดีที่นำเสนอเรื่องส่วนตัวของผู้กำกับ, เรื่องในครอบครัวของผู้กำกับ หรือคนใกล้ชิดกับผู้กำกับ เราว่าหนังสารคดีกลุ่มนี้มันเป็นญาติสนิทกับหนังกลุ่ม home movies/home videos และมันมีเสน่ห์เฉพาะตัวในแบบของมันเอง นั่นก็คือการพาเราเข้าไปชิดใกล้กับตัว subjects ได้อย่างมาก ๆ หรือถ่ายทอดอารมณ์ความรู้สึกของตัว subjects ออกมาได้อย่างดีมาก ๆ ไม่รู้ว่าเราจะเรียกหนังกลุ่มนี้ว่าเป็น personal documentaries หรือ intimate documentaries ได้หรือเปล่า และเราคิดว่าหนังกลุ่มนี้มีข้อดีแตกต่างไปจากหนังสารคดีอย่างเป็นทางการทั่ว ๆ ไป ที่อาจจะเน้น “สะท้อนโครงสร้างปัญหาสังคม” ได้ดีมาก แต่อาจจะไม่ได้ลงลึกด้านอารมณ์ความรู้สึกของตัว subjects อย่างเช่น หนังสารคดีของ Raymond Depardon, Frederick Wiseman และ Michael Moore

 

นอกจาก MY NOON แล้ว หนังสารคดี intimate documentaries ที่มีความ queer และเราชอบสุด ๆ เรื่องอื่น ๆ ก็มีเช่น

 

21.1 SWIMMING ON THE HIGHWAY (1998, Wu Yao-tung, Taiwan) + GOOD NIGHT & GOOD BYE (2018, Wu Yao-tung, Taiwan)

หนังสารคดีสองภาคที่เจ็บปวดมาก ๆ เมื่อผู้กำกับพยายามถ่ายทอดชีวิตเพื่อนของเขาที่เป็นเกย์ แต่ตัว subject ดูจะมีปัญหาทางสภาพจิตใจและอารมณ์ที่รุนแรงมาก ๆ จนมันส่งผลกระทบต่อตัวผู้กำกับตามไปด้วย

 

21.2 ONE TRUE THING เรื่องจริง (2007, Vichart Somkaew, 80min)

 

21.3 HOMELANDS (2010, Thirza Cuthands, Canada, 52min)

หนังสารคดีที่เน้นเรื่องเชื้อชาติ เพราะผู้กำกับเป็นชาวแคนาดาที่มีทั้งสายเลือดอินเดียนแดงและสายเลือดสก็อต อยู่ในตนเอง เธอก็เลยสนใจที่จะสำรวจรากเหง้าของตนเอง และเธอก็เป็นเลสเบียนด้วย

https://vimeo.com/155238087

 

21.4 WHAT NOW? REMIND ME (2013, Joaquim Pinto, Portugal, 164min)

ผู้กำกับถ่ายทอดชีวิตของตนเองในฐานะผู้ติดเชื้อ HIV และในฐานะมนุษย์คนนึง

 

21.5 AFTERNOON (2015, Tsai Ming-liang, 137min)

หนังสารคดีที่ผู้กำกับถ่ายตัวเองนั่งคุยกับหลี่คังเฉิง ซึ่งเป็นดาราคู่บุญของเขา ชอบมากที่ไฉ่มิ่งเหลียงบอกว่า เขารู้สึกว่า gay sauna นี่แหละคือสถานที่ที่เขา belong จริง ๆ

 

21.6 THE SOCIOLOGIST AND THE BEAR CUB (2016, Etienne Chaillou, Mathias Théry, France)

 

ผู้กำกับวิเคราะห์ประเด็นสิทธิเกย์ผ่านทางความเห็นของแม่ของผู้กำกับที่เป็นนักสังคมวิทยา เป็นหนังสารคดีที่เราชอบสุด ๆ และมันมีทั้งความ intimate และสะท้อนปัญหาในโครงสร้างสังคมไปด้วย

 

21.7 SMALL TALK (2016, Huang Hui-chen, Taiwan)

ผู้กำกับถ่ายแม่ของตนเองที่เป็นเลสเบียน

 

และก็จะมีหนังสารคดีบางเรื่องที่เรารู้สึกว่าก้ำกึ่ง อย่างเช่น PLASTIC (2013, Sakulphet Phetsang) ที่เล่าเรื่องราวความรักระหว่างชายกับหญิง แต่ผู้ชายเป็นกะเทย และผู้หญิงเป็นทอม คือเราไม่รู้ว่าตัว subjects เป็นเพื่อนกับตัวผู้กำกับหรือเปล่า แต่หนังสารคดีก็ดูเหมือนจะรักษาระยะห่างจากตัว subjects ในระดับนึง แต่มันเป็นสารคดีที่เราชอบสุด ๆ เลยนะ เพียงแต่ไม่รู้ว่าจะจัดให้อยู่ในกลุ่ม intimate documentaries ได้หรือเปล่าเท่านั้นเอง