Friday, December 14, 2018

THE OTHER SIDE OF HOPE (2017, Aki Kaurismäki, Finland, A+30)


THE OTHER SIDE OF HOPE (2017, Aki Kaurismäki, Finland, A+30)

รู้สึก identify ตัวเองกับเด็กฝึกงาน/สาวเสิร์ฟ Mirja (Nuppu Koivu) ในหนัง ทั้งๆที่เธอเป็นแค่ตัวประกอบ ที่ไม่มีบทบาทสำคัญอะไร และทำหน้าตานิ่งๆตลอดทั้งเรื่อง คือการที่หนังไม่ได้เล่าอะไรเกี่ยวกับเรื่องของเธอ มันทำให้เราจินตนาการเรื่องของเธอต่อเติมเข้าไปในแบบที่สัมพันธ์กับตัวเองได้น่ะ

คือการที่เรา identify ตัวเองกับเธอ เพราะเรารู้สึกว่า เธอก็คงเป็นคนจนๆคนนึง ที่ต้องทำงานหาเช้ากินค่ำ และพยายามทำงานของตัวเองให้ดีที่สุดไปเรื่อยๆ อดทนทำงานไปเรื่อยๆ โดยไม่รู้ว่าอนาคตข้างหน้าจะเป็นอย่างไร ตัวเองจะสามารถมีฐานะดีกว่านี้ขึ้นมาได้หรือไม่ และในขณะที่ร้านอาหารพยายามจะพัฒนาตัวเอง เปลี่ยนแปลงตัวเองเพื่อให้เข้ากับโลก เธอก็คงทำได้แค่อดทนทำงานของตัวเองให้ดีที่สุดต่อไป หน้านิ่งๆของเธอทำให้เราจินตนาการต่อไปว่า มันคือใบหน้าของความอดทนและความเข้มแข็งในแบบของตัวเอง

และบางทีเธออาจจะปลอบใจตัวเอง เหมือนที่เราปลอบใจตัวเองอยู่ทุกเมื่อเชื่อวันในขณะนี้ก็ได้ว่า ถึงแม้เราจะจน และต้องทนทำงานต่อไปเรื่อยๆ ก็ยังมีชีวิตคนอื่นๆที่ลำบากสาหัสสากรรจ์กว่าเราร้อยเท่าพันทวี ชีวิตเราแย่ แต่ก็มีคนที่แย่กว่าเราหลายเท่านัก ทั้งผู้ลี้ภัยจากซีเรียและอิรักในหนัง หรือคนอีกมากมายบนโลกนี้ที่ชีวิตดราม่าหนักกว่าเราหลายเท่า

คือเราขี้เกียจเขียนถึงประเด็นผู้ลี้ภัยน่ะ 555 เพราะเราว่าหนังเรื่องนี้ก็นำเสนอประเด็นผู้ลี้ภัยได้ “ดีตามคาด” แล้ว แต่ก็ไม่ได้มีอะไรรุนแรงกว่าหนังสารคดีเกี่ยวกับผู้ลี้ภัยอีกหลายสิบเรื่องที่เราเคยดูมา เพราะฉะนั้นในเมื่อประเด็นผู้ลี้ภัยในหนังเรื่องนี้ไม่ใช่สิ่งที่โดดเด้งที่สุดสำหรับเรา แล้วอะไรคือสิ่งที่เรารู้สึกดีกับมันเป็นการส่วนตัวมากที่สุดในหนังเรื่องนี้ และบางทีสิ่งนั้นก็คือสิ่งที่พบได้ในหนังของ Aki Kaurismaki อีกหลายเรื่อง นั่นก็คือการนำเสนอคนธรรมดา จนๆ ฐานะไม่ดี ที่กัดฟันสู้ชีวิตต่อไปเรื่อยๆ คนธรรมดาแบบนี้อาจจะไม่ได้มีชีวิตที่หนักสุดๆแบบผู้ลี้ภัยที่เป็นพระเอกของเรื่อง แต่หนังก็นำเสนอคนธรรมดาอย่างสาวเสิร์ฟคนนี้ได้ในแบบที่มี aura บางอย่างที่โดนใจเรา

ชอบที่หนังเรื่องนี้ไม่มีประเด็นเรื่อง “ความรักโรแมนติก” ด้วย มันก็เลยเหมือนเป็นการนำเสนอความหวังของชีวิต ของคนที่อาจจะไม่ได้มีความรักหนุ่มสาวเป็นเครื่องมือในการช่วยชุบชูจิตใจแต่อย่างใด

No comments: