LONG TAKES IN THAI FILMS

 BYAW THAN (THE SOUND OF CEREMONIAL OVERTURE) (2025, Aww Ratha, Myanmar) เข้าฉายแล้ววันนี้ในโรงภาพยนตร์หลายโรงในเครือเมเจอร์นะคะ

++++

 

เหมือนในปีนี้เราได้ดูหนังอย่างน้อย 3 เรื่องที่มี “ฉากพลิกบนลงล่าง พลิกล่างขึ้นบน” เหมือนกัน แล้วปรากฏว่าหนังทั้ง 3 เรื่องนี้เป็นหนังการเมืองที่กำกับโดยผู้หญิงทั้ง 3 เรื่องเลย

 

โดย “ฉากพลิกบนลงล่าง พลิกล่างขึ้นบน” ที่ว่านี้ เราหมายถึงฉากที่กล้องพลิกคว่ำจากบนลงล่าง เพื่อให้ผู้ชมมองเห็นพื้นดินอยู่ด้านบนจอ และผืนฟ้าอยู่ที่ด้านล่างของจอ หรือมองภาพคล้าย ๆ จะกลับหัวกลับหาง

 

หนังทั้ง 3 เรื่องนี้ได้แก่

 

1. MAKING SHADOWS SPEAK (2025, Wantanee Siripattananuntakul, 15min, A+30)

 

2. LANDMARKS (2025, Lucrecia Martel, Argentina, documentary, 119min, A+30)

 

3. AND THE FISH FLY ABOVE OUR HEADS (2025, Dima El-Horr, Lebanon, documentary, 70min, A+30)

 

ในบรรดา 3 เรื่องนี้เราชอบ AND THE FISH FLY ABOVE OUR HEADS มากที่สุด

 

เสียดายที่เราหาภาพจาก “ฉากพลิกฟ้าคว่ำแผ่นดิน” ใน LANDMARKS กับ AND THE FISH FLY ABOVE OUR HEADS ไม่ได้ แต่เหมือนฉากดังกล่าวอาจจะเป็น “ฉากสำคัญ” ของหนัง 2 เรื่องนี้ ทางผู้สร้างหนังก็เลยไมได้ปล่อยภาพนิ่งจากฉากดังกล่าวออกมาสู่สายตาคนทั่วไป

 

แต่จริงๆ แล้วเหมือนเราได้เห็น “ฉากพลิกบนลงล่าง พลิกล่างขึ้นบน” แบบนี้อีกในหนังเรื่องอื่น ๆ ที่เราได้ดูในปีนี้นะ อาจจะเป็นหนังที่กำกับโดยผู้ชายหรือกำกับโดย queer แบบ Scud แต่เรานึกไม่ออกว่ามันคือหนังเรื่องอะไร ตอนนี้เท่าที่นึกออกก็มี THE SPIRIT LEVEL (2023, Taiki Sakpisit, A+30) ที่มีฉากพลิกบนลงล่าง พลิกล่างขึ้นบนเหมือนกัน

 

มีใครนึกออกไหมว่า มี “ฉากพลิกบนลงล่าง พลิกล่างขึ้นบน” แบบนี้อีกในหนังเรื่องอะไรอีกบ้าง โดยเฉพาะหนังที่เข้าฉายในกรุงเทพในปีนี้

 

+++++++

 

พอเราได้ดู TIMELESS REACTIONS: A COMPOSITION OF WRITING, CHEMISTRY, AND SILENCE เรื่องในข้อแม้ของเวลา: การเขียน, เคมี และความเงียบ (2025, Jirat Sompakdee, A+25) เราก็เลยสงสัยว่า มีใครทำสถิติ long take ในภาพยนตร์ไทยเอาไว้บ้างหรือเปล่า เพราะเราคิดว่า หนังเรื่องนี้น่าจะสร้างประวัติศาสตร์ในแง่ของ long take ไว้ด้วยมั้ง โดยเฉพาะ “long take แบบเคลื่อนกล้อง” ซึ่งเป็นสิ่งที่เราไม่ค่อยเจอ เพราะปกติเรามักจะเจอแต่ “long take แบบตั้งกล้องนิ่ง”

 

ไม่แน่ใจว่า ฉาก long take แบบเคลื่อนกล้องใน TIMELESS REACTIONS: A COMPOSITION OF WRITING, CHEMISTRY, AND SILENCE ยาวกี่นาที แต่เห็นบางคนเขียนว่าน่าจะนานยาว ๆ ราว 20 นาที ซึ่งเราก็ชื่นชมความตั้งใจและความพยายามของผู้สร้างหนังและทีมงานในส่วนนี้มากๆ คือเราอาจจะไม่ได้ชอบหนังเรื่องนี้อย่างสุดขีดถึงขั้น A+30 แต่ถ้าหากเทียบกับ “หนังไทยฉายโรงใหญ่” โดยทั่วไปแล้ว เราก็ชอบมาก ๆ ที่หนังเรื่องนี้แสดงให้เห็นถึงความตั้งใจอย่างจริงจังในการทำหนัง

 

ฉาก long take ในภาพยนตร์ไทยเรื่องอื่น ๆ ที่ประทับใจเรา

 

1. AFTERNOON TIMES (2005, Tossapol Boonsinsukh, 90min)

 

หนังเรื่องนี้ถือเป็น ONE OF MY MOST FAVORITE FILMS OF ALL TIME และหนังเรื่องนี้มีฉาก long take แบบตั้งกล้องนิ่งที่นานราว 14 นาที 42 วินาที ซึ่งเป็นฉากที่ทำให้เราร้องห่มร้องไห้อย่างรุนแรงในการดูรอบแรก ๆ

 

ลิงค์หนังเรื่องนี้อยู่ใน comment นะ อยู่ใน Channel ของคุณทศพลในยูทูบ

 

2. SHANGRI-LA (2022, SHANGRI-LA (2022, Saharat Ungkitphaiboon, 51min)

 

หนังเรื่องนี้มันมีฉากลองเทคแบบตั้งกล้องนิ่งยาว ๆ ใช่ไหมนะ มันยาวราวกี่นาทีนะ แต่ถือเป็น ONE OF MY MOST FAVORITE SCENES IN THAI FILMS ไปเลย

 

3. PERU TIME (กู่ก้องบอกรักนิรันดร) (2008, Chaloemkiat Saeyong, 18 min)

 

อันนี้ก็มีฉาก long take แบบตั้งกล้องนิ่งเป็นเวลายาวนาน แต่แตกต่างจาก 2 เรื่องข้างต้น เพราะว่าสองเรื่องข้างต้นนั้น ฉาก long take เป็นฉากที่ “เล่าเรื่อง” ไปด้วย หรือเป็นฉากที่ตัวละครทำกิจกรรมอะไรบางอย่างไปด้วย ส่วนฉากลองเทคใน PERU TIME เหมือนไม่ได้เล่าเรื่องโดยตรง

 

4. YOU HAVE TO WAIT, ANYWAY (2007, Nawapol Thamrongrattanarit, 22min)

 

จริง ๆ แล้วเราไม่ได้ชอบจุดประสงค์ของหนังเรื่องนี้เท่าไหร่ 55555 เพราะเราว่าหนังหลาย ๆ เรื่องเขาตั้งกล้องนิ่ง long take เพราะว่าผู้กำกับเขา “ชอบ” หรือ “รัก”  ในสิ่งที่เขาอยากบันทึกไว้ แต่เราเดาว่าอันนี้ผู้กำกับอาจจะแค่อยากแกล้งคนดู 555

 

5. SWING ชิงช้า (2011, Weerapong Wimuktalop, 30min)

 

ถ้าหากเราจำไม่ผิด ช่วงท้ายของหนังเป็นฉากลองเทคแบบยาวนานที่กล้องเคลื่อนไปตามพื้นดินอันขรุขระ แต่เราจำไม่ได้ว่านานราวกี่นาที

 

หนังที่เราสงสัยว่าน่าจะมีฉากลองเทคนาน ๆ

 

1. BIRTH OF THE SEANEMA (2004, Sasithorn Ariyavicha)

 

ถึงแม้เราจะดูหนังเรื่องนี้ในโรงภาพยนตร์ไปแล้ว 5 รอบ เราก็ไม่แน่ใจว่ามันมีฉากลองเทคที่นานถึง 10 นาทีแบบหนังกลุ่มข้างต้นหรือเปล่า บางทีอาจจะไม่มีก็ได้นะ 55555 เหมือนตอนที่เราดูหนังเรื่องนี้รอบแรกในปี 2004 เรารู้สึกว่าหนังมัน “นิ่ง” มาก ๆ แต่พอเราดูหนังเรื่องนี้ในรอบหลัง ๆ เรากลับรู้สึกว่าหนังมันตัดภาพเร็วจัง 55555

 

2. LUNG NEAW VISITS HIS NEIGHBOURS (2011, Rirkrit Tiravanija, 154min)

 

เราเคยดูหนังเรื่องนี้ไปแล้วเมื่อ 10 กว่าปีก่อน แต่เราก็ไม่แน่ใจว่ามันมีฉากลองเทคนาน ๆ หรือเปล่า บางทีอาจจะไม่มีก็ได้ หรืออาจจะนานแค่ราว 5 นาที

 

สรุปว่า อยากให้มีคนทำสถิติเรื่องฉากลองเทคในภาพยนตร์ไทยค่ะ 55555

 

รูปจาก AFTERNOON TIMES

 

https://www.youtube.com/watch?v=oPH8bGaDNs8&t=5199s