TARTUFFE (1926, F.W. Murnau, Germany, 64min, A+30)

TARTUFFE (1926, F.W. Murnau, Germany, 64min, A+30)

Tartuffe เป็นชายเคร่งศาสนาเมื่อราว 300-400 ปีก่อน เขาสั่งสอนผู้คนให้เลิกทำตัวฟุ่มเฟือย สาวกของเขาพยายามประหยัดไฟด้วยการดับเทียนไขที่จุดไว้โดยไม่จำเป็นในยามค่ำคืน นอกจากนี้ สาวกของเขายังงดการใส่เครื่องประดับ, สิ่งของอะไรที่ดูหรูหราในบ้านก็ถูกเอาไปเก็บให้หมด นอกจากนี้ Tartuffe ยังต่อต้านการแสดงออกทางเพศ อย่างเช่นการจูบ และเขายังเคร่งครัดกับการสวดมนต์ก่อนกินอาหารด้วย

แต่แท้ที่จริงแล้ว Tartuffe เป็นสัตว์นรกที่ชาญฉลาดมากคนหนึ่ง เขารู้วิธีชักจูงมวลชน เขาเน้นการสั่งสอนประชาชนให้ประหยัดเงินมากๆ จนสาวกของเขาเลื่อมใสศรัทธาเขาอย่างหัวปักหัวปำ โดยหาไม่รู้ว่าตนเองถูกหลอกใช้อย่างรุนแรง

อีกสิ่งหนึ่งที่เราชอบสุดๆในหนังเรื่อง TARTUFFE ก็คือ บรรดาสาวกของ Tartuffe และตัวละครเจ้าเล่ห์ตัวอื่นในหนังเรื่องนี้ ต่างก็เป็นคนประเภทที่คลั่งไคล้ “การทำความดี” พวกเขาคิดว่าการเชื่อฟังและทำตาม Tartuffe คือการทำความดี ซึ่งมันจะแตกต่างจาก “สมุนตัวร้าย” ในหนังเยอรมันยุคเดียวกัน อย่างหนังเรื่อง SPIDERS (1919, Fritz Lang) และ SPIES (1928, Fritz Lang) ที่เขียนบทโดย Thea von Harbou ผู้เลื่อมใสศรัทธาในนาซี คือบรรดาสมุนตัวร้ายในหนังทั่วๆไป มันรู้ตัวดีว่า มันกำลัง “ทำเลว” อยู่น่ะ เวลามันออกไปทำสิ่งเลวร้าย มันก็ดูเหมือนรู้ดีว่ามันกำลัง “ทำเลว” อยู่ มันไม่ได้คิดว่ามันกำลังทำความดีงามให้แก่โลกนี้ แต่สาวกของ Tartuffe นั้น หลงคิดว่าตัวเองกำลัง “ทำความดีงามให้แก่โลกนี้” ซึ่งเราคิดว่าจุดนี้มันน่าสนใจมากๆ

Tartuffe สร้างจากบทละครเวทีของ Moliere (1622-1673) มันเป็นบทละครที่เขียนขึ้นเมื่อเกือบ 400 ปีมาแล้ว แต่เราว่าประเด็นของมันนั้นคลาสสิคและสามารถดัดแปลงให้เข้ากับยุคสมัยปัจจุบันได้ไม่แพ้บทประพันธ์ของ Shakespeare เลย